اخبار باران-پایگاه تحلیلی بنیاد باران: به گزارش خبرنگار پایگاه تحلیلی بنیاد باران، روز پنجشنبه، مورخ ۶ خردادماه، فیلم مستند «مادرکُشی» در محل بنیاد باران به تماشا گذاشته شد و پس از آن، صاحب‌نظران و کارشناسان محیط زیست و متخصصان مسائل آب به نقد و ابراز نظر درباره فیلم پرداختند. سخنرانان این برنامه که با همکاری گروه محیط زیست پایگاه تحلیلی بنیاد باران و مجمع دانش‌آموختگان ایران اسلامی برگزار شده بود، علی‌اصغر جلال زاده، رئیس سابق هیئت‌مدیره مهاب قدس،‌ رحمان قلی‌زاده، دبیر کل مجمع دانش‌آموختگان ایران اسلامی و عزت‌الله تقوائیان، رئیس کمیته سیاسی مجمع، بودند. در ابتدا، رحمان قلی‌زاده، به نسبت توسعه و محیط زیست پرداخت و گفت:متأسفانه در اکثر مدل‌های توسعه، موضوع محیط زیست نادیده گرفته می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود، مشکلات و فجایعی به وجود آید که بخشی از آن در فیلم مستند «مادرکُشی» آمده است. وی افزود:‌یکی دیگر از مشکلات ما نداشتن یک تعریف درست از مفهوم توسعه است. یک تعریف ساده از توسعه عبارت است از: «رشد کمی و کیفی انسان و فرآیندهای پیچیده و تخصصی که از فرآیندهای ساده و معمولی تشکیل می‌گردد.»‌ با این تعریف مشخص است که نه یک‌شبه می‌توان توسعه‌یافته شد و نه می‌توانیم بگوییم از امروز می‌خواهیم همه چیز را خودمان بسازیم و هیچ‌چیز دیگر نمی‌خواهیم وارد کنیم. دبیر کل مجمع دانش‌آموختگان ایران اسلامی در پایان در نقد فیلم مستند «مادرکُشی» اظهار داشت: فیلم تک عنصری بود و در بین مصادیق مختلف و مشکلات متعدد زیست‌محیطی، تنها به موضوع آب اشاره کرده بود و از سویی دیگر اسیر تله مکانیکی شده بود و فقط مسائل مهندسی آب را بررسی کرده بود. قلی‌زاده ادامه داد: به طور کلی در این فیلم تنها مشاهده بیماری بود و راهی برای درمان دردها و برون‌رفت از مشکلات آب ارائه نشده بود. بنابراین باید توجه داشت که هر مشکلی، درمانی دارد و البته اگر ساده‌انگارانه هم برخورد شود، خود درمان‌ها هم منجر به فاجعه‌ای دیگر خواهند شد. به گزارش خبرنگار پایگاه تحلیلی بنیاد باران، در ادامه برنامه علی‌اصغر جلال زاده، نقدهای خود از فیلم را ارائه داد و تصریح کرد:‌این فیلم جز تحقیر مهندسان و نخبه‌های کشور که در بیابان‌ها و دور از خانمان، برای اعتلا و پیشرفت صنعت آب کشور تلاش کردند، نتیجه دیگری نداشت. وی افزود:‌خیلی از اطلاعات این مستند یا غلط بود و یا گمراه‌کننده بود و اگر جایی خواستید ایرانی‌ها را تخریب کنید، بهترین راه‌اش این است که این فیلم را نمایش دهید که همه متخصصان صنعت آب را یا بی‌سواد نمایش می‌دهد و یا جزء مافیا معرفی‌شان می‌کند که کاری جز خیانت نکرده‌اند. در ادامه جلال زاده با ذکر اشکالات فیلم مستند «مادرکُشی»، تاکید کرد:‌در فیلم آمده است که ما در گذشته اصلا سد نداشتیم و هرچه بوده، فقط قنات و کاریز بوده و کلا سدسازی، مساوی است با نابود کردن منابع آبی. مستندساز محترم نمی‌داند که ما ایرانیان از زمان ساسانیان هم سدسازی داشتیم و این تکنیک را بلد بودیم؟ سد داریوش که روی رودخانه کر بسته شده است، چیست؟ و یا سدهای تاریخی بند امیر که پیش از هزار سال پیش ساخته شده است. این افتخار ماست که از آن زمان می‌دانستیم چگونه می‌توان از انرژی و پتانسیل آب استفاده کنیم. رئیس سابق هیئت‌مدیره مهاب قدس افزود:‌ما در گذشته نه‌تنها سدسازی داشتیم که حتی بلد بودیم چگونه این آب‌ها را انتقال دهیم. همان موضوعی که باز در فیلم مورد هجمه قرار گرفته است که چرا آب‌ها را انتقال می‌دهیم. در سد داریوش، با همان امکانات آن زمان، ما یک سیستم آب‌رسانی داشتیم که با لوله‌های سفالی،‌ اجداد ما آب را انتقال می‌دادند که این خود یک افتخار مهندسی است. او اضافه کرد: ما در گذشته، حفر چاه هم داشتیم که با اسب و قاطر، آب را بیرون می‌کشیدند و برای مصارف مختلف از آن استفاده می‌کردند. با این اوصاف من نمی‌دانم چگونه مستندساز می‌گوید ما در گذشته فقط قنات داشتیم. ضمن اینکه با جمعیت الان کشور، آیا می‌توان فقط با استفاده از قنات، مشکل آب شهرها و حتی روستاها را برطرف کرد؟ علاوه بر این آیا نمی‌دانند که هیچ‌گاه قنات جای سد را نمی‌گیرد؟‌ سد برای استفاده بهینه از آب‌های سطحی است. جلال زاده با اشاره به نبود متخصصان آب و نظرات آنان در فیلم اظهار داشت: کل فیلم راجع به بحران آب و مسائل سدسازی است، درحالی‌که یک متخصص و کارشناس این امر در فیلم وجود ندارد و تنها با یک استاد دانشگاه هلند مصاحبه شده است که اصلا این کشور سد ندارد و انگار در هیچ‌یک از کشورهای اروپایی، دیگر سدسازی وجود ندارد. در حالیکه به طور مثال، کشور سوئیس که قوی‌ترین گروه‌های حامی محیط زیست در آن کشور حضور دارند و احزاب سبزشان، بسیار هم بانفوذند، اخیرا سد جدیدی را آب‌گیری کرده‌اند. وی ادامه داد: در آمریکا نیز وضع به همین ترتیب است. مدام می‌گویند همه سدها را در آمریکا دارند تخریب می‌کنند. این اطلاعات از کجا آمده است؟ بله، اگر سدی را تخریب می‌کنند،‌ سد جدید دیگری را احداث می‌کنند و سدهای قدیمی را تخریب می‌کنند. یا برخی اوقات تخریب سد،‌صرفه اقتصادی دیگری دارد. مثلا سدی را خراب می‌کنند برای اینکه پرورش ماهی‌های سالمون بیشتر شود که صرفه‌اش از سد بیشتر است و طبیعی است اینجا هم بخاطر منافع بیشتر ماهی سالمون، سد را تخریب می‌کنند. رئیس سابق هیئت‌مدیره مهاب قدس با تاکید بر محاسن سدسازی،‌گفت:‌مشابه این انتقادات که در فیلم مستند «مادرکُشی» آمده است،‌ مدتی در چین هم مطرح بود و گروه‌های محیط زیستی چین و دنیا اشکال می‌کردند که چرا بر روی رودخانه‌های بزرگ این کشور سدسازی می‌شود؟‌ نماینده چین پاسخ خوبی به آن‌ها داده بود و گفته بود زمانیکه آب همین رودخانه‌ها موجب سیل می‌شود و بیش از میلیون‌ها آدم آواره می‌شوند و کشته می‌شوند، این طرفداران محیط زیست کجا بودند؟ الان ما هم سیل‌ها را مهار کردیم و هم برای همین مردم برق و کار تولید کردیم. جلال زاده تصریح کرد:‌باز هم مشکلی نیست، آن‌هایی که می‌گویند سدها موجب تخریب محیط زیست شدند، کاری ندارد،‌ بجای تخریب سد، منافذ و دریچه‌هایش را باز کنند. یک سال این کار را بکنند. یعنی هیچ آبی پشت سدها ذخیره نشود. ببینند، مشکلاتی که می‌گویند حل می‌شود یا ۴۰ درصد منابع غذایی کم می‌شود و آب شرب قطع می‌شود و کمبود برق به وجود می‌آید. وی افزود: چرا می‌خواهید سدها را تخریب کنید؟دریچه‌هایش را باز کنید. اینطوری لااقل سد، کارکرد سیل گیرش را دارد و آب هم جاری است و ذخیره نمی‌شود و شما هم به هدفتان رسیده‌اید. رئیس سابق هیئت‌مدیره مهاب قدس با تأکید بر توانمندی‌های این مجموعه، یادآور شد:‌ما در ابتدا کلی نیروهای خارجی داشتیم، درحالی‌که الان مهاب قدس توان اجرای همه پروژه‌های آبی کشور را دارد. علاوه بر این در مناقصات بین‌المللی که کشورهای اروپایی و آمریکایی هم حضور دارند، شرکت می‌کند و برنده می‌شود. جلال زاده گفت:‌در فیلم آمده است که خیلی از مشکلات اجتماعی هم به خاطر سدهاست. مستندساز به هزار نیک مشکل اجتماعی موجود در روستاها و شهرهای کوچک توجه نکرده است و همه مشکلات را به سدها ارجاع می‌دهد. قابل ذکر است مهاب قدس، یک گروه مطالعات اجتماعی قوی هم دارد که در اکثر پروژه‌ها نیز نظر کارشناسی‌اش را اعلام می‌کند. خود من با جامعه شناسان مطرحی چون مرحوم احسان نراقی و آقای احمد اشراف کارکردم. وی در پایان یکی دیگر از مغالطات فیلم را تذکر داد و تصریح کرد: در فیلم کلی نخل‌های سوخته نشان می‌دهد و وقتی با کشاورزان آن منطقه مصاحبه می‌کند، آن‌ها می‌گویند این وضعیت از سال ۷۶ کم‌کم بوجود آمده است. بعد آن را ربط می‌دهد به سد گتوند که در سال‌های اخیر آب‌گیری شده است. در ادامه این برنامه، عزت‌الله تقوائیان، به مدیریت سرهنگی در صنعت آب کشور انتقاد کرد و گفت: آقای روحانی در ایام انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ گفتند من سرهنگ نیستم. اما متاسفانه مدیریت سرهنگی در خیلی از بخش‌های کشور هست، ازجمله صنعت آب کشور. وی در دفاع از فیلم مستند «مادرکُشی» اظهار داشت: این فیلم هم مدیریت سرهنگی در صنعت آب را زیرسوال می‌برد و هر فیلمی که بحران آب را به ما گوشزد کند، ارزشمند است. رئیس کمیته سیاسی مجمع دانش‌آموختگان ایران اسلامی تصریح کرد: در ابتدا و بعد از جنگ، نظامی‌ها با تغییر لباس خود به صنعت آب آمدند و از سال ۸۸ به بعد حتی این تغییر لباس را هم نداشتند و مستقیماً از نهادهای نظامی به مدیریت صنعت آب کشور آمدند. به گزارش خبرنگار پایگاه تحلیلی بنیاد باران، این نظر تقواییان با انتقاد مدیرعامل بنیاد باران مواجه شد و جواد امام تذکر داد: فراموش نکنیم کسانیکه لباس رزم بر تن کردند و برای دفاع از کشور رفتند، خودشان از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی دانشگاه‌های طراز اول کشور بودند. زمان حمله به کشور، وظیفه ملی و شرعی‌شان اقتضاء می‌کرد که لباس رزم بر تن کنند، اما جنگ که تمام شد، چه اشکالی داشت که لباس رزم را درآوردند و به مشاغل تخصصی خود بازگشتند،ازجمله صنعت آب. در پایان این برنامه که تا ساعت ۲۰ طول کشید، حضار با طرح سوالات‌شان، نظرات نهایی و تکمیلی کارشناسان و منتقدان را جویا شدند.